معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران جزییات جدیدی از طرح کاهش (کنترل آلودگی هوای شهر) که تا پیش از این، از آن تحت عنوان طرح اِل ای زِد نام برده می‌شد را تشریح کرد و گفت: طرح زوج و فرد برای بار اول همزمان با افزایش آلودگی هوا در فصل پاییز اجرا شد، در صورتی که اجرای این طرح نتوانست آلودگی هوا را کاهش دهد.
مهندس سید جعفر تشکری هاشمی افزود: هر چند طرح زوج و فرد اندکی در داخل محدوده این طرح سبب کاهش آلودگی هوا شد اما در خارج از محدوده مذکور، آلودگی هوا نه تنها کاهش نیافت که افزایش نیز یافت و به عبارتی در معدل کل شهر، آلودگی هوا کم نشد.
وی با اعلام این که طرح زوج و فرد هرگز به مهم‌ترین هدفی که برای آن پیش‌بینی شده بود، یعنی کاهش و کنترل آلودگی هوا دست پیدا نکرد، تأکید نمود: مدیریت شهری از ابتدا با طرح زوج و فرد موافق نبود و آن را راه حلی اصولی نمی‌دانست اما تدبیر و تأکید دولت وقت این بود که طرح‌های غیر کارشناسی همچون طرح زوج و فرد اجرا شود.
آلودگی ۱۰۰ هزار خودروی کاربراتوری معادل یک میلیون خودروی یورو ۲ است
معاون شهردار تهران با اشاره به این که یک دستگاه موتورسیکلت کاربراتوری می‌تواند تا ۸ برابر یک دستگاه خودروی سواری آلودگی تولید کند، در صورتی که عملاً امکان ممنوعیت ورود انبوه موتورسیکلت‌ها به محدوده زوج و فرد وجود ندارد، اظهار کرد: از طرف دیگر، نیمی از خودروهای کاربراتوری که ۵ تا ۱۰ برابر خودروهای دارای استاندارد یورو ۲ از جمله خودروهای انژکتوری آلودگی تولید میکنند نیز در روزهای زوج و نیمی از این خودروها نیز در روزهای فرد اجازه ورود به این محدوده را داشتند.
مهندس تشکری هاشمی با بیان این که ۱۰۰ هزار دستگاه خودروی کاربراتوری فرسوده ۵ تا ۱۰ برابر یک دستگاه خودروی یورو ۲ یعنی معادل ۵۰۰ هزار دستگاه تا یک میلیون دستگاه خودروی یورو ۲ آلودگی تولید میکنند، تصریح کرد: هنگامی که هر روز اجازه می‌دهیم ۴۰۰ هزار دستگاه خودروی آلاینده وارد محدوده زوج و فرد شوند، در واقع این مجوز را داده‌ایم که در ۶ روز هفته، آلودگی انبوهی برابر آلودگی دو تا چهار میلیون دستگاه خودروی یورو ۲ در این محدوده تولید شود.
وی در خصوص این که گفته میشود طرح کاهش که قرار است جایگزین طرح زوج و فرد شود، طرحی است که به نفع افراد متمکن و مرفه جامعه است، تأکید کرد: در این طرح ما از کف استانداردها صحبت می‌کنیم و در حال حاضر حتی خودروهای پراید و پژوی انژکتوری نیز حداقل استانداردهای لازم را دارند و اساساً هر خودروی انژکتوری دارای استاندارد یورو ۲ است.
آلودگی خودروها و آلودگی هوا دو متغیر طرح کاهش است
معاون شهردار تهران با اشاره به این که خودروهای آلاینده غالباً خودروهای کاربراتوری فرسوده هستند و عملاً انواع بیماریها و حتی مرگ را به ریه‌های عموم شهروندان به ویژه کودکان و سالمندان تزریق می‌کند، اظهار کرد: طرح زوج و فرد، مدلی نادر در دنیاست و هدف سایر کشورها از اجرای چنین طرح‌هایی کاهش حجم تردد است، در صورتی که در تهران برای کاهش آلودگی هوا این طرح اجرا شد اما به دلیل وجود خودروهای فرسوده، طرح مذکور در کاهش و کنترل آلودگی هوا کارآیی نداشته است.
مهندس تشکری هاشمی با بیان که طرح کاهش که در سایر کشورها به نام طرح ال ای زد شناخته میشود را بومی‌سازی کرده‌ایم، تصریح کرد: متغیر اول طرح کاهش، میزان آلودگی خودروهاست که در آن خودروها به چهار گروه خودروهای فرسودهای که نمی‌توانند مجوز معاینه فنی دریافت کنند، خودروهای کاربراتوری که می‌توانند مجوز معاینه فنی دریافت کنند، خودروهای انژکتوری یورو ۲ به بالا و خودروهای پاک یا همان خودروهای هیبریدی و برقی تقسیم میشوند.
وی با تأکید بر این که متغیر دوم طرح کاهش، میزان آلودگی هواست، اضافه کرد: در این طرح، کیفیت هوا بر اساس استانداردهای تعریف شده به پنج گروه پاک، سالم، ناسالم، هشدار و اضطرار تقسیم میشود و در قالب یک ماتریس اعلام میشود که چه نوع خودرویی با توجه به شدت آلودگی هوا مجاز است در چه روزی از روزهای هفته و در چه محدوده‌ای از شهر تردد کند.
فرآیند کنترل در طرح کاهش کاملاً هوشمندانه است
معاون شهردار تهران با اشاره به این که مدیریت شهری قصد دارد در تعامل با وزارت کشور و پلیس راهور طرح کاهش را به بهترین شکل ممکن اجرا کند، اظهار کرد: آنچه می‌خواهیم در این طرح به آن برسیم، موضوعی مبهم و پیچیده نیست و نخستین شاخص آن، این است که خودروها را بر اساس میزان آلایندگی و سطح تکنولوژی آنها طبقه‌بندی کنیم که این موضوع کاملاً روشن و مشخص است.
مهندس تشکری هاشمی با بیان این که به طور مثال، خودروهای ایران خودرو از سال ۸۱ از کاربراتوری به انژکتوری تبدیل شدهاند و دارای استاندارد یورو ۲ هستند، تصریح کرد: شاخص بعدی، این است که آیا خودرو به سن فرسودگی یعنی ۲۰ سال رسیده یا نه و شاخص آخر نیز دارا بودن برچسب معاینه فنی از مراکز تمام مکانیزه معاینه فنی است.
وی با تأکید بر این که قرار نیست این شاخصها را در کف خیابان و در مواجهه با رانندگان به دست بیآوریم، تأکید کرد: شاخص‌های مذکور که مدتها بررسی گردیده و برنامهریزیهای لازم در موردش انجام شده، در فرآیندی کاملاً هوشمندانه چک میشوند و با عبور هر خودرو از زیر پلاکخوان، مشخص میشود این خودرو اجازه ورود به محدوده را دارد یا این مجوز را ندارد.
تهران در طرح کاهش به سه حلقه تقسیم میشود
معاون شهردار تهران با اشاره به این که دامنه محدودیت تردد گروههای مختلف خودرو بر اساس میزان آلودگی هوا متغیر است و متناسب با شدت آلودگی، این محدودیت در محدوده طرح زوج و فرد که از این پس طرح کاهش نامیده میشود افزایش می‌یآبد، اظهار کرد: در این طرح، تهران به سه حلقه تقسیم شده که حلقه اول؛ محدوده اصلی و قدیمی طرح ترافیک، حلقه دوم؛ محدوده طرح کاهش یا همان طرح زوج و فرد و حلقه سوم نیز رینگ بزرگراهی پیرامون شهر تهران است.
مهندس تشکری هاشمی با بیان این که برای اجرای این طرح، زیرساختهای لازم از جمله امکان کنترل هوشمند کامل خودروها و بانک جامع اطلاعاتی خودروها را در اختیار داریم، تصریح کرد: مسأله جدیای که در این میان وجود دارد، موضوع معاینه فنی است که باید در تمام شهرهای کشور به صورت مکانیزه انجام شود، هر چند مسأله معافیت ۵ ساله معاینه فنی در شرایطی که عمر مفید خودروهای تولیدی در داخل نیز ۵ سال است، قابل تأمل است.
وی با اعلام این که در اجرای طرح کاهش و محدودیتهایی که در قالب این طرح برای خودروهای آلاینده و فرسوده در نظر گرفته میشود، هیچ استثنایی بین خودروهای شخصی و دولتی و خودروهای حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوسها و تاکسیها وجود نخواهد داشت، اضافه کرد: خودروهای کاملاً فرسوده و از رده خارج تهران، شاید سرجمع ۳۰ هزار خودرو از مجموع ۳ میلیون خودرویی باشد که در تهران در حال تردد هستند و به عبارتی، تنها یک درصد خودروهای تهران مشمول این طرحاند.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در پایان با تأکید بر این که اجرای طرح کارشناسی که به صورت مستقیم با سلامت ۹ میلیون شهروند تهرانی سر و کار دارد را معطل ۳۰ هزار خودروی اسقاطی نمیکنیم، خاطرنشان کرد: اجرای این طرح، نیاز به تصمیمی جدی و انقلابی دارد و اجازه نمیدهیم مردم این کلان شهر همچنان انبوه هوای آلوده که بخش قابل توجهی از آن را همین یک درصد خودروی از رده خارج تولید میکنند را استنشاق کرده و هیچ چارهای به جز مرگ تدریجی نداشته باشند.
منبع: خبرخودرو