طبق آمار ارائه شده از سوی وزارت صنعت و معدن و تجارت سه شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو تا پایان آبان‌ماه امسال 554 هزار و 240 دستگاه خودرو سواری را به تولید رسانده‌اند که در این بین سهم ایران‌خودرویی‌ها با 324 هزار و 360 دستگاه، بیش از سایپا و پارس‌خو درو است. با این حساب ایران‌خودرو 6/93 درصد سایپا 4/21 درصد و پارس‌خودرو نیز 9/77 درصد رشد تولید را طی هشت‌ماه امسال ونسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده‌اند. آمار نشان می‌دهد که در جمع خودروهای تولیدی طی هشت ماه امسال، پژو 206 بیشترین رشد را با بیش از 240 درصد به خود اختصاص داده و پس از آن تیبا توانسته صاحب بالاترین میزان افزایش تیراژ باشد. همچنین پراید هنوز هم پر تیراژترین خودرو تولید داخل به حساب می‌آید و رتبه دوم تولید نیز در اختیار پژو پارس است.
از دیگر نکات قابل‌توجه آمار تولید هشت ماه امسال می‌توان به آغاز تولید S300 اشاره کرد خودرویی که در سایت ساوه سایپا مونتاژ می‌شود و اولین محصول چینی تولیدی درجاده مخصوص به حساب می‌آید. اما رشد تولید خودروهای سواری در هشت ماه امسال در حالی است که آمارها نشان می‌دهند خودروسازان در آبان‌ماه و نسبت به مهر، با افت تولید پنج هزار و 161 دستگاهی روبه‌رو شده‌اند. این اتفاق (افت تولید) در مهر ماه و نسبت به شهریور نیز رخ داده بود که خودروسازان دلیل آن را کاهش روزهای کاری خود به دلیل تعطیلات عنوان کردند و احتمالا این‌بار نیز همین موضوع را علت اصلی افت تیراژ ماهانه عنوان خواهند کرد.
روزهای اوج پژو
اما نگاهی به آمار تولید خودروسازان در هشت ماه امسال بیندازیم و ببینیم جزئیات تولید آنها در بازه زمانی موردنظر به چه شکل بوده است. طبق آمار اعلامی، پژویی‌های ایران‌خودرو با رشد تولید قابل توجهی در هشت ماه امسال روبه‌رو شده‌اند و این نشان از اوج‌گیری دوباره پژو در کیلومتر 14 جاده مخصوص دارد. در این بین اما بیشترین رشد را پژو 206 تجربه کرده؛ بهنحویکه تولید این محصول به 64 هزار و 752 دستگاه در هشت ماه امسال رسیده و این عدد از رشد بیش از 240 درصدی تولید 206 نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته حکایت می‌کند. دیگر پژویی ایران‌خودرو که در هشت ماه امسال با رشد تولید روبه‌رو شده، پژو 405 است، خودرویی که علاوه‌بر تهران، در سایت خراسان نیز به تولید می‌رسد. ایران‌خودرویی‌ها در مجموع 72 هزار و 623 دستگاه پژو 405 را در هشت ماه امسال تولید کرده‌اند که این آمار از رشد 3/94 درصدی تیراژ 405 حکایت می‌کند. همچنین پژوپارس نیز با رشد تولید طی هشت ماه امسال مواجه شده؛ بهنحویکه آمارها می‌گویند این خودرو نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9/64 درصد رشد تولید داشته است. ایران‌خودرویی‌ها در هشت ماه امسال 93 هزار و 497 دستگاه پژو پارس را به تولید رسانده‌اند تا پارس همچنان پرتیراژترین محصول این شرکت باشد.
ایران‌خودرویی‌ها پارس را در تمامی سایت‌های فعال داخلی خود به تولید می‌رسانند و طبق آمار، بیشترین تولید پارس را در سایت مرکزی و پس از آن در سایت خراسان داشته‌اند. این محصول در سایت‌های مازندران و فارس ایران‌خودرو نیز به تولید می‌رسد که البته در این سایت‌ها از تیراژ نسبتا پایینی برخوردار است. از پژویی‌ها که بگذریم، ایران‌خودرو در تولید سمند نیز با رشد تیراژ روبه‌رو شده و توانسته 64 هزار و 545 دستگاه از این خودرو را در دو سایت مرکزی و مازندران خود به تولید برساند. این آمار نشان می‌دهد که تولید سمند در هشت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6/92 درصد رشد کرده است. در بین دیگر محصولات ایران‌خودرو اما سوزوکی گرندویتارا تک شاسی‌بلند ژاپنی و مونتاژی این شرکت، در هشت ماه امسال تنها 303 دستگاه تولید داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهشی 1/36 درصدی را به خود می‌بیند. از ویتارا که بگذریم، ایران‌خودرو آمار چندان خوبی در تولید محصول جدید خود به نام «دنا» ندارد، چه آنکه در آبان‌ماه امسال، فقط 690 دستگاه از این خودرو به تولید رسیده، هر چند وزارت صنعت آمار تولید هشت ماهه دنا را اعلام نکرده و مشخص نیست چه تعداد از این محصول تا پایان آبان‌ماه تولید شده است. ایران‌خودرویی‌ها قرار بود تابستان امسال دناهایی را که پیش فروش کرده‌اند تحویل ثبت نام کنندگان بدهند اما بنا به دلایلی این اتفاق رخ نداد و در حال حاضر نیز به دلیل آنکه هنوز قیمت دنا مشخص نیست ایران‌خودرواین محصول را تحویل مالکان آن نداده است. قرار است در جلسه این هفته شورای رقابت نسبت به تعیین قیمت دنا تصمیم‌گیری شود و این در شرایطی است که ایران‌خودرویی‌ها قیمت 48 میلیون تومان را برای دنا پیشنهاد داده‌اند. ازسوی دیگر اما وزارت صنعت اشاره‌ای به آمار تولید هشت ماهه رانا نیز نکرده و تنها میزان تولید این خودرو در آبان‌ماه مشخص شده است. بر این اساس ایران‌خودرویی‌ها در آبان‌ماه امسال یک هزار و 627 دستگاه رانا را به تولید رسانده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افتی 4/55 درصدی شامل حال این محصول شده است.
رشد تولید پراید و تیبا
اما به سایپا برویم و ببینیم این شرکت چه کارنامه‌ای را در تولید طی هشت ماه امسال از خود به جا گذاشته است. طبق آمار، در هشت ماه امسال تنها 246 دستگاه سراتو در سایپا به مونتاژ رسیده و این در شرایطی است که سایپایی‌ها حدود 500 دستگاه از این خودرو را با زمان تحویل دوماهه، پیش فروش کرده‌اند. حال باید منتظر ماند و دید آیا ثبت‌نام‌کنندگان می‌توانند سراتوی خود را در 60 روزی که سایپا وعده کرده، تحویل بگیرند یا این خودرو نیز مانند بیشتر خودروهای پیش فروش شده در ایران، با تاخیر به دست آنها می‌رسد.
سایپا اما در تولید پراید نیز باز هم با رشد مواجه شده و این در حالی است که مسوولان این شرکت عنوان کرده‌اند برخی خطوط تولید پراید تعطیل شده و تیراژ این محصول از دوسه سال آینده به حداقل خواهد رسید.
پراید هم‌اکنون اصلی‌ترین محصول گروه خودروسازی سایپا به حساب می‌آید و در هشت ماه امسال 162 هزار و 402 دستگاه از آن مشترکا در سایپا و پارس‌خودرو به تولید رسیده است. با توجه به این آمار، تولید پراید در هشت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 8/18 درصد رشد را به خود می‌بیند. از جمع پرایدهای تولیدی، 58 هزار و 265 دستگاه متعلق به پارس‌خودرو است و باقی را نیز سایپایی‌ها تولید کرده‌اند.
به جز پراید، سایپایی‌ها در تولید تیبا نیز با رشد مواجه شده‌اند، چه آنکه این خودرو با توجه به تیراژ 55 هزار و 626 دستگاهی خود توانسته رشدی 8/153 درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به دست بیاورد. سایپایی‌ها همچنین توانسته‌اند در هشت ماه امسال تنها 12 دستگاه ساندرو را که محصول جدید رنودر ایران به‌شمار می‌رود به تولید برسانند.
مگان رفت
طبق آمار اما پارس‌خودرو نیز در هشت ماه امسال تنها 19 دستگاه مگان را به تولید رسانده و این در حالی است که تولید این خودرو از چند ماه پیش متوقف شده و گویا قرار نیست دیگر به تولید برسد. البته رنو به ادامه تولید مگان علاقه‌مند است،ا ما ظاهرا پارس‌خودرویی‌ها برای تولید دوباره این محصول شرط و شروطی را در نظر گرفته‌اند از جمله اینکه تولید تندر-90 باید افزایش یابد. کاهش شدید تولید مگان طی دو سال و نیم گذشته، قیمت این خودرو را به شدت افزایش داده، تا جایی که هم‌اکنون 110 میلیون تومان باید برای خرید آن هزینه کرد. به جز مگان؛ پارس‌خودرویی‌ها محصول دیگری به نام نیسان تیانا را نیز مونتاژ می‌کردند که این خودرو نیز ظاهرا برای همیشه با کیلومتر 9 جاده مخصوص وداع کرده است، زیرا پارس‌خودرویی‌ها در هشت ماه امسال حتی یک دستگاه از این میهمان ژاپنی را نیز مونتاژ نکرده‌اند. پارس‌خودرو در هشت ماه امسال البته توانسته 14 دستگاه نیسان قشقایی را مونتاژ کند که این آمار عملا از توقف تولید قشقایی حکایت دارد.
سری هم اما به تندر-90 بزنیم، خودرویی که مشترکا در ایران‌خودرو و پارس‌خودرو به تولید می‌رسد و اگرچه در هشت ماه امسال رشد تیراژ داشته، اما در حال حاضر اوضاع خوبی ندارد و ظاهرا تولید روزانه آن درمجموع حتی به 100 دستگاه نمی رسد. بنابر آمار، در مجموع 19 هزار و 279 دستگاه تندر-90 طی هشت ماه امسال در «جاده مخصوص» به تولید رسیده که نشان از رشد 42 درصدی آن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دارد. در حالت تفکیکی، پارس‌خودرویی‌ها توانسته‌اند با تولید 11 هزار و 773 دستگاه تندر-90 طی هشت ماه امسال، به رشدی 7/12 درصدی دست پیدا کنند، حال آنکه ایران‌خودرو به‌واسطه تیراژ هفت هزار و 506 دستگاهی تندر، رشدی 1/139 درصدی را به خود می‌بیند.طبق توافقی که به تازگی میان خودروسازان ایرانی و رنو انجام شده قرار است تولید تندر-90 افزایش یابد و تاپایان سال به 300 دستگاه در روز برسد.
عکس: محمدعلی شبیری
منبع: دنیای اقتصاد